Janina Chmiel

Urodziła się w 1937 r. w Wólce Ratajskiej koło Janowa Lubelskiego i tam mieszka do dziś. Pochodzi z muzykanckiej rodziny. Ojciec Dominik grał na skrzypcach i alcie, założył orkiestrę dętą w Wólce Ratajskiej. Starsi bracia także muzykowali – Czesław grał na barytonie, a Edward na trąbce (z wiejskiego muzykanta stał się muzykiem Filharmonii Lubelskiej). Grali także stryj (na trąbce) i wuj (na bębnie).

Pani Janina pieśni uczyła się od mamy, sąsiadek i ciotek, głównie na piórzaczkach i na prządkach, a także uczestnicząc w weselach, pogrzebach, czy majówkach. Posiada mocny głos o wyjątkowej barwie, a pieśni wykonuje w niezwykle emocjonalny sposób. Posiada bardzo szeroki repertuar, na który składają się unikatowe kołysanki, pieśni sieroce, pieśni weselne, przyśpiewki, pieśni nabożne, ballady, a także kolędy, pośród których odnajdujemy dużo tych życzących – dla panny, kawalera, czy gospodarza.

W 1961 roku wyszła za mąż za Czesława Chmiela, świetnego tancerza i muzykanta, który grał na skrzypcach, trąbce (uczył się gry u stryja pani Janiny) i na bębenku (był bębnistą w legendarnej Kapeli Dudków ze Zdziłowic). Wychowali trzech synów. Dzięki niemu trafiła pod skrzydła instruktorek ds. folkloru w Janowskim Ośrodku Kultury – Aliny Dudzic i Lidii Tryki, i zaczęła swoją przygodę ze sceną i festiwalami. Jest laureatką wielu nagród. Dwukrotnie otrzymała najwyższy laur na Ogólnopolskim Festiwalu Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu – Basztę (2006 i 2018 r.), trzykrotnie Złote Basy w Konkursie Kapel i Śpiewaków Ludowych Regionów Nadwiślańskich „Powiślaki” w Maciejowicach (2007, 2011 i 2021 r.). W 1998 roku otrzymała Nagrodę im. Oskara Kolberga, a w 2014 Polskie Radio wyróżniło ją nagrodą „Muzyka Źródeł”.

Wraz z mężem przez wiele lat zdobywali nagrody jako para taneczna na Ogólnopolskim Konkursie Tańca Tradycyjnego w Rzeszowie (trzykrotnie zdobyli główną nagrodę „Taneczny Krąg” w 1990, 1994, 1996 r.) prezentując janowskie oberki i polki – „kulawkę” i „trzęsioną”. Tańczyła także z Bronisławem Rawskim z Kocudzy i Czesławem Czaplą z Andrzejowa. Otrzymała także wiele nagród ze swoimi uczennicami – wnuczką Anną Chmiel i Agnieszką Łukasik, zarówno w konkursie Duży-Mały na OFKiŚL w Kazimierzu, jak i w ramach Festiwalu „Dziecko w Folklorze” w Baranowie Sandomierskim, głównie za kołysanki pieśni sieroce. Przez wiele lat uczestniczyła w przedstawieniach teatru obrzędowego, działającego przy Janowskim Ośrodku Kultury.

Dyskografia:
2019 – „Festiwal muzyki tradycyjnej Na rozstajnych drogach”, wyd. Fundacja Stara Droga.
2012 – „Na rozstajnych drogach”, wyd. Wydawnictwo Stara Droga.
2009 – „Spod niebieskiej góry. Muzyka Roztocza”, wyd. In Crudo (Na zielonej łące sierota płakała, Zasiała na się drobna rutejka).
2009 – seria Muzyka Źródeł, „Wokół dziecka”, Polskie Radio, RCKL (Kołys mi sie kołys kołysejko z wierzby)
2006 – seria Muzyka źródeł, „Od narodzin do śmierci”, wyd. Polskie Radio, RCKL (Kołys mi się, kołys, Zasiała nam się drobna rutejka)

Polecamy:
– SoundCloud/Janina Chmiel
soundcloud.com/janinachmiel
– Janina Chmiel – koncert Nowa Tradycja 2014
www.youtube.com/watch?v=SzoToCxgm7U
– Janina Chmiel z Kapelą Butrynów  i Włodek Pawlik – koncert re:tradycja
www.youtube.com/watch?v=tRXesYjjSPs
– KOBIETY ǀ Spotkanie X – Śpiewanie z miłości do świata – Janina Chmiel
www.youtube.com/watch?v=c6uUPyiYqTE
– Janina Chmiel i Skubas – Kołysz mi się kołysz
www.facebook.com/watch/?v=585170785594835
– audycja Janina Chmiel. Śpiewaczka wyjątkowa
www.polskieradio.pl/8/478/artykul/3189349,janina-chmiel-spiewaczka-wyjatkowa

Zobacz również:
– biogram, nagrania, zdjęcia
www.muzykaroztocza.pl/muzyk/14/name/Janina+Chmiel.html
– biogram
www.nagrodakolberg.pl/laureaci-janina_chmiel