Do słuchania

Podcast pomorskie

Żadna kultura nie pozostaje taka sama [Kaszuby, mniejszości]

Tagi: Kaszuby mniejszości grupy etniczne

Katarzyna Rosik

13.05.2024

Można ukochać sobie muzykę i rozumieć, jak ważna jest świadomość własnych korzeni oraz przynależność do danej lub danych społeczności. Co jednak, gdy źródeł dotyczących miejsca naszego pochodzenia jest jak na lekarstwo, a rodzima kultura była i bywa przedmiotem niechęci i nieufności kultur sąsiadujących?

Kaszubi mają długą tradycję walki o zachowanie swojej kultury i języka. Ta grupa etniczna, od zawsze deklarująca przynależność do narodu polskiego, wciąż mierzy się z wieloma stereotypami. Jednym z nich jest Cassubia non cantat (Kaszuby nie śpiewają), który został sformułowany w XIX w. przez pastora Lorka z Cecenowa. Zapraszamy do wysłuchania opowieści o losach i źródłach muzyki kaszubskiej oraz sposobach przywracania i praktykowania jej we współczesności.

Z Jaromirem Szroederem z Muzeum Zachodniokaszubskiego w Bytowie, popularyzatorem kultury kaszubskiej, rozmawia Katarzyna Rosik

W podkaście wykorzystano utwory:
– Jidze chłopiec pò miedzë, wyk. Józef Bemowski (skrzypce, śpiew), ur. 1889 r., zam. Brodnica Górna, pow. Kartuzy, nagr. 1950, Cassubia Incognita. Kaszëbsczé piesnie ze Zbiorów Fonograficznych Instytutu Sztuki PAN, wyd. Muzeum Zachodniokaszubskie w Bytowie, ISPAN
– Dzãkujã cë òjcze, wyk. Jan Nadolski, ur. 1876 r., Cząstkowo, pow. morski, nagr. 1951, Cassubia Incognita…
– Hej tam, tam, pod Cironkem, wyk. Tomasz Drążkowski na podstawie zapisu nutowego wykonania Jakòba Tryba, nagr. Cassubia Incognita Novum. Wybór 26 pieśni ze zbioru Łucjana Kamieńskiego, wyd. Muzeum Zachodniokaszubskie w Bytowie
– Òżęnił sã wróbel z kawą, wyk. Józef Bemowski (śpiew), ur. 1889 r., zam. Brodnica Górna, pow. Kartuzy, nagr. 1950, Cassubia Incognita…
– Òżęnił sã wróbel z kawą, wyk. Begebenheit, nagr. przesłuchania konkursowe Festiwalu Cassubia Cantat 2021, wyd. Muzeum Zachodniokaszubskie w Bytowie
– Jô wele jem ten Tóna Szmùgała, wyk. Helena Rosik, ur. 1899 r., zam. Luzino, pow. Wejcherowo, nagr. 1950, Cassubia Incognita…
– O du liebe panna mein, wyk. Franciszek Żywicki, ur. 1915 r., zam. Trzebun, pow. Kościerzyna, nagr. 1951, Cassubia Incognita…
– Żegnam cię, mój świecie wesoły, wyk. śpiewacy pustonocni: Zofia i Piotr Chamier-Gliszczyńscy z Kłączna oraz uczestnicy warsztatów, nagr. podczas Spotkań Pustonocnych organizowanych w oddziale terenowym Muzeum Zachodniokaszusbkiego w Bytowie „Zagroda Styp-Rekowskich i Muzeum Szkoły Polskiej w Płotowie”; spotkania realizowane były wspólnie z Ośrodkiem Teatr KANA ze Szczecina w ramach projektu „Wokół Tradycji”, listopad 2018.
– Leżi bót kòle wrót (fragment), wyk. Zofia Ceynowa, ur. 1930., Połczyno, pow. morski, nagr. 51, Cassubia Incognita…
– Leżi bót kòle wrót, wyk. Złoy Kłos, nagr. przesłuchania konkursowe Festiwalu Cassubia Cantat 2020, wyd. Muzeum Zachodniokaszubskie w Bytowie
– Klepajczy, wyk. Jan Taube (skrzypce), ur. 1871 r., Nowy Dwór, pow. morski, nagr. 1951, Cassubia Incognita…
– Wszëstkô mòja nôdzieja w ty torbie skórzany, wyk. Anna Freiberg, ur. 1901 r. Bojano, nagr. 1951, Cassubia Incognita…
– Zaszło słuńce za las, wyk. Augustyn Dampc (śpiew), ur. 1886 r., Linia, pow. Morski, zam. Łebno, pow. morski, nagr. 1951, Cassubia Incognita…
– Bùlôszk, wyk. Józef Lubocki, ur. 1885 r. Szarłata, pow. morski, nagr. 1951, Cassubia Incognita…