Pomorze Zachodnie to szczególne miejsce, opisywane współcześnie przez badaczy i etnomuzykologów jako obszar, gdzie miejscowe tradycje muzyczne są trudne do sklasyfikowania jako zjawiska typowe dla całego regionu i odnoszące się do wspólnych źródeł miejscowej kultury. Jest to związane z historią regionu po 1945 roku, jego stopniowym zasiedlaniem przez osadników z terenów dawnych Kresów Rzeczpospolitej i przybyszy z różnych regionów Polski. Ważnym elementem narracji o regionie jest także temat obecności dziedzictwa kulturowego wysiedlonych z Pomorza Zachodniego Niemców w pamięci i praktykach kulturowych obecnych mieszkańców.
Rozmowę z Katarzyną Janiszewską, skrzypaczką pracującą z tradycjami muzycznymi na Pomorzu Zachodnim, przeprowadziła Ewa Grochowska, wykonawczyni i badaczka muzyki tradycyjnej.
Wykorzystano nagrania:
– „Quadrille” – melodia ze zbioru „Notenbuch des Onkel Ewert”, Bartelshagen na Pomorzu (Niemcy, ok. 1870) i „Polka radomska” – melodia z tradycji ustnej. Wykonanie: PoMore TanzOrkiestra (Ewa Grochowska, Katarzyna Janiszewska, Małgorzata Müller, Vivien Zeller, Krzysztof Janiszewski, Maciej Marcinkowski, Wolfgang Meyering, Ernst Poets). Nagranie: Janusz Bąbkiewicz (2020).
– „Française” – melodia taneczna z Pomorza Zachodniego, ze zbiorów Pommersches Volksliedarchiv w Greifswaldzie (Niemcy). Wykonanie: Kapela Janiszewskich. Nagranie: Krzysztof Janiszewski (2023).
– „Polka pomorska” ze zbioru przedwojennych melodii pomorskich dr Kittlera (1935). Wykonanie: Kapela Janiszewskich. Nagranie: Krzysztof Janiszewski (2023).
Polecamy:
– Melodie pomorskie ze zbioru „Notenbuch des Onkel Ewert”, Bartelshagen na Pomorzu (Niemcy, ok. 1870), na kanale YT TradTanzMusik:
https://www.youtube.com/watch?v=n9oYpjbNFQc&list=PL8T34eFsvHmJISmwgFms7DaX5N3teyAVu
https://www.youtube.com/watch?v=Adx2Z6HWNFg&list=PL8T34eFsvHmJISmwgFms7DaX5N3teyAVu&index=1
https://www.youtube.com/watch?v=_AVnRs97smw&list=PL8T34eFsvHmJISmwgFms7DaX5N3teyAVu&index=3
– https://pommersches-volksliedarchiv.de/ – strona internetowa Pommersches Volksliedarchiv przy Archiwum Uniwersyteckim w Greifswaldzie (Niemcy). Jest to obszerny zbiór (obecnie w procesie digitalizacji i udostępniania) pieśni, melodii i tańców zebranych na Pomorzu Zachodnim przed II Wojną Światową.
– Zachodniopomorski „Mały Kolberg” – materiały opracowane przez Kapelę Janiszewskich:
https://www.youtube.com/watch?v=pIBj7C9WqzE
https://www.youtube.com/watch?v=pk4Q8nFt93c
https://www.youtube.com/watch?v=64SpW6fcXjM
https://www.youtube.com/watch?v=As8B_W3VRBo
– O tradycjach na Pomorzu Zachodnim po II Wojnie Światowej:
https://culture.pl/pl/artykul/ewa-grochowska-tradycja-jest-w-ludziach-wywiad
https://muzykatradycyjna.pl/do-czytania/pomorze-zachodnie-muzyczny-archipelag/
https://soundcloud.com/tutejsi
Podcast zrealizowała: Ewa Grochowska
Mastering: Adam Mart
Podkast jest realizowany przez Forum Muzyki tradycyjnej w ramach zadania „Muzyka tradycyjna. Podaj dalej!” w 2023 r.
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego