Przegląd płytowych premier programu Muzyka Tradycyjna — Publikacje Fonograficzne

Śpiewaczki z Gałek Rusinowskich [wielu wykonawców]
Wyd. Muzyka Zakorzeniona

„Niniejsza płyta poświęcona jest śpiewom z Gałek Rusinowskich, wsi położonej 40 km na zachód od Radomia. W tej niewielkiej miejscowości od wczesnych lat 80. XX wieku funkcjonowało kilka stałych składów śpiewaczych, praktykujących dawny, lokalny ryt muzyczny. Gałeckie śpiewaczki są jednak nie tylko depozytariuszkami tradycji przejętej od matek i babek, to także jej twórcze kontynuatorki.

Zamieszczone na płycie nagrania pochodzą z lat 1995–2024. Prezentują różne zespoły i solistki, działające we wsi na przestrzeni ostatnich 30. lat. „Śpiewaczki z Gałek Rusinowskich” to album zawierający jedynie cząstkę ich ogromnego repertuaru, który swymi korzeniami sięga kilkuset lat wstecz. Składają się nań: ballady epickie, pieśni liryczne oraz przyśpiewki.

Znakomite śpiewaczki, tancerki i gospodynie – przez lata wprowadziły dziesiątki, jeśli nie setki osób w arkana tradycji. Płyta ta jest dla nich podziękowaniem; przez lata dzieląc się pieśniami i otwierając swe gościnne domy, współtworzyły dzieło odrodzenia muzyki tradycyjnej”.

•

Na płycie znajdują się archiwalne oraz współcześnie rejestrowane pieśni i przyśpiewki w wykonaniu zespołów „Zakukała Kukułecka”, „Jaskółki”, a także solowe i grupowe wykonania Marianny Oracz, Marii Siwiec, Bogusławy Grzywy, Marii Pęzik oraz Barbary Kietlińskiej. To świetna okazja do wsłuchania się w gałeckie śpiewy na przestrzeni lat i zachwytu nad niezwykłym stylem i mocą tamtejszych śpiewaczek.

Gdzie słuchać?
Serwis Bandcamp

Jak zdobyć swój egzemplarz?
Publikacja w wersji fizycznej będzie dostępna bezpłatnie. O sposobie jej dystrybucji Muzyka Zakorzeniona poinformuje niebawem. Polecamy śledzić fanpage wydawcy, by nie przegapić żadnych informacji.

Orkiestra Dęta z Goraja
Wyd. Fundacja Piszczałka

„Historia Orkiestry Dętej z Goraja sięga roku 2002, kiedy przy wsparciu Gminy Goraj w jeden skład połączyli się członkowie najstarszych tradycyjnych orkiestr dętych z Łady, Jędrzejówki oraz Zagród. Z czasem do grupy dołączyli również muzykanci grający niegdyś w formacjach z Radzięcina, Dzwoli, Hoszni, Gródek, Tokar i Huty Turobińskiej. Jak określił kiedyś w radiowym wywiadzie Józef Czerw (wieloletni kapelmistrz orkiestry), łączą swoją muzyką mieszkańców co najmniej sześciu parafii, siedmiu gmin i czterech powiatów. Gorajski zespół skupia jak w soczewce stulecie tradycji orkiestrowego grania w regionie, przez długie dekady upływającego pod znakiem niezliczonych wesel, zabaw tanecznych, świąt państwowych i kościelnych. To suma doświadczeń, stylów i tradycji stanowi o sile Orkiestry Dętej z Goraja jako jednego z ostatnich składów tego typu w Polsce. Wyjątkowy jest też jej repertuar, na który składają się przede wszystkim tradycyjne polki, oberki i walce, dopełnione przez marsze, polonezy, mazury, tanga i fokstroty. Zjawiskiem unikatowym są
utwory autorstwa pierwszego kapelmistrza Orkiestry Dętej z Łady, Wawrzyńca Białogłowskiego, którego syn – Jan Białogłowski – przewodzi obecnie gorajskiej formacji. To wszystko usłyszycie na niniejszym albumie, który jest esencją i zarazem domknięciem dwóch dekad działalności zespołu”.

•

Album stanowi portret jednej z ostatnich tradycyjnych orkiestr dętych Roztocza. To przekrój przez taneczny garnitur i reprezentacyjne marsze, gratka dla fanów orkiestrowego grania do tańca oraz przystępna porcja dętego repertuaru dla tych, którzy dopiero poznają ten fascynujący obszar polskiej muzyki tradycyjnej.

Gdzie słuchać?
Serwis Bandcamp
YouTube
W najbliższych dniach także w serwisach Spotify, Apple Music, Tidal, Deezer i SoundCloud

Jak zdobyć swój egzemplarz?
Publikacja w wersji fizycznej będzie dostępna bezpłatnie. Aby ją zdobyć, wystarczy wysłać maila na adres [email protected]

W domu. Portret – Janina Pydo
Wyd. Towarzystwo dla Natury i Człowieka

„Niech idzie dalej. Wszystkie nagrania zostały wykonane w rodzinnym domu pani Janiny na obrzeżach Zastawia, dokładnie tam, gdzie pieśni te brzmiały „od zawsze” przy adekwatnych okazjach. Przy pracach domowych i gospodarskich, również tych wykonywanych wspólnie z sąsiadkami w zimowe wieczory. Przy modlitwie, przy kolędzie, w uroczystych momentach i na co dzień. Nawet podczas wesel, które się w tej izbie niejeden raz odbywały „bo była wielgo chałupa i letko się tańcowało”. A w razie skrajnej niepogody do izby przenoszą się nabożeństwa majowe, odśpiewywane zwyczajowo przy widocznej z okna figurze przez 31 majowych popołudni każdego roku.

Nagrane pieśni brzmiały w tych ścianach od dziesięcioleci. Niektóre z nich słychać było również w starszym domu, który stał na miejscu obecnego, zanim został spalony przez niemieckich żołnierzy w 1944 roku. To z niego pochodzą wszystkie drzwi ze starodawnymi klamkami kowalskiej roboty, uratowane z pożaru i przeniesione do nowego mieszkania.

Pani Janina przez lata śpiewała przy pracach gospodarskich wspólnie z babcią i mamą. „Przy każdej robocie, jak nie w głos, to po cichu”. Wielokrotnie bywała starszą druhną i starościną weselną. Przez wiele lat prowadziła śpiewy nabożne, śpiewy przy peregrynacji obrazu Matki Boskiej Częstochowskiej, a przez 30 lat w rozległej okolicy śpiewała różańce za zmarłych. Od około 30 lat zdarza się jej występować na scenie oraz brać udział w konkursach i koncertach. Ale pieśni zawarte na tej płycie powstały do „codziennego użytku domowego” i tak właśnie – nierzadko przez pokolenia – były używane.

Płyta stanowi prawdziwie domowy portret wyjątkowej śpiewaczki, bardzo osobisty zapis jej indywidualnego stylu. Równocześnie jest też portretem i świadectwem lokalnej kultury okolic Goraja, dokumentem epoki, w której śpiew i muzyka odgrywały ogromną rolę w życiu każdego wiejskiego domu, rodziny i wioski. I wiele do tego życia wnosiły. Pieśni i styl pani Janiny są organicznie zanurzone w lokalnej tradycji, z niej się wywodzą i stanowią jej pełnoprawną wizytówkę. Jej pamięć i niespożyta energia, wraz z rodzącym się zainteresowaniem tradycyjnym repertuarem, są podstawą dla nikłej, bo nikłej, ale nadziei   na to, że starodawne gorajskie pieśni wciąż będą częścią tutejszego domowego życia. 'Proszę bardzo, niech idzie dalej!’”

•

Ten album to pozycja obowiązkowa. Pani Janina Pydo to jedna z ostatnich śpiewaczek regionu, ostatnia na ziemi gorajskiej, obdarzona pięknym, mocnym i jasnym głosem, charyzmą i wielką życzliwością. Niezwykle doświadczona, śpiewająca ponad 90 lat, z doskonałą pamięcią do tekstów i wariantów melodycznych. Z radością przekazuje swoje pieśni kolejnym pokoleniom. A dzięki tej płycie pójdą jeszcze dalej.

Gdzie słuchać?
Serwis Soundcloud
wkrótce także na innych platformach

Jak zdobyć swój egzemplarz?
Album można kupić w sklepie internetowym serpent.pl

Muzyczna Antologia Nadsania [wielu wykonawców]
Wyd. Narodnyj Dim – Dom Ukraiński; Związek Ukraińców w Polsce oddział w Przemyślu

„Niniejsza publikacja składa się z dwóch części. Pierwsza zawiera ponad 70 minut nagrań archiwalnych pozyskanych głównie w czasie badań terenowych od byłych mieszkańców regionu. Najstarsze nagrania pochodzą z lat 50. ubiegłego wieku, najnowsze zostały pozyskane w 2024 roku. Na płycie słyszymy przykłady najbardziej typowych dla regionu utworów wokalnych i instrumentalnych. Większość z nich dzisiaj nie funkcjonuje już w masowej pamięci. Oprócz najbardziej archaicznych form, usłyszymy tu również przykłady utworów, które już nie noszą znamion typowej dla regionu maniery, ale były dla jego mieszkańców ważnym etapem w rozwoju repertuaru śpiewaczego.

Druga płyta to próba rekonstrukcji pieśni i melodii pozyskanych od byłych mieszkańców Nadsania. Zespoły Krajka i Krajeczka z Przemyśla, warszawsko-przemyska kapela HrayBery, czy lwowskie trio Rodovid, dołożyli wszelkich starań, aby oddać manierę wykonania zasłyszaną na nagraniach archiwalnych. Jednak materiały źródłowe stanowiły jedynie punkt wyjścia dla dalszej pracy zespołów. W czasie przygotowań do niniejszej publikacji wykorzystali całą swoją wiedzę i wyobraźnię, aby oddać specyfikę nadsańskiego repertuaru z należytym mu szacunkiem”.

•

Dwupłytowy album to prawdziwe kompendium regionu. Nagrania archiwalne, współczesne rekonstrukcje, archiwalne fotografie oraz obszerne teksty w booklecie tworzą spójną całość i wspaniałą muzyczną mapę Nadsania.

Gdzie słuchać?
Wersja cyfrowa wydawnictwa zostanie udostępniona do końca roku. Najnowsze informacje można znaleźć tutaj: Narodnyj Dim – Dom Ukraiński

•

Jak zdobyć swój egzemplarz?
Album można zakupić, wysyłając wiadomość do wydawcy Narodnyj Dim – Dom Ukraiński

Gajdosku z gajdami – Czesław Węglarz
Wyd. Regionalny Ośrodek Kultury w Bielsku Białej

„Wydawnictwo muzyczne Czesława Węglarza 'Gajdosku z gajdami’ zawiera nagrania tradycyjnej muzyki z Beskidu Żywieckiego. Jest to już czwarta pozycja z serii Muzyka Beskidów. Po Kapeli Byrtków z Pewli Wielkiej, Monice Wałach-Kaczmarzyk z Jaworzynki i siostrach Sordyl z Korbielowa, przyszła pora na Czesława Węglarza – znanego i cenionego muzyka oraz budowniczego instrumentów ludowych, mieszkającego w Ciścu koło Węgierskiej Górki.

Na płycie usłyszeć można melodie grane na gajdach, dudach i instrumentach pasterskich, takich jak piszczałka jednootworowa, trombita czy też róg pasterski. W duecie z artystą usłyszymy jego córkę Katarzynę Rodak, która akompaniuje mu na skrzypcach. Tworzą razem tradycyjną kapelę góralską. Wydawnictwo zostało wzbogacone o archiwalne i współczesne zdjęcia oraz teksty na temat muzyki znajdującej się na płycie”.

•

Pan Czesław Węglarz to niezwykle ważna postać tradycyjnej muzyki Górali Żywieckich. Muzykant, budowniczy instrumentów, nauczyciel, popularyzator. Album ukazuje jego wszechstronność, muzyczną wrażliwość oraz przekrój żywieckich melodii uzupełniony bookletem ze sporą dawką wiedzy. Seria Muzyka Beskidów nie zawodzi.

Gdzie słuchać?
Wersja cyfrowa wraz z bookletem znajduje się na stronie ROK Bielsko-Biała

Jak zdobyć swój egzemplarz?
W sprawie egzemplarzy fizycznych polecamy kontakt z wydawcą Regionalny Ośrodek Kultury w Bielsku-Białej

Pieśni Wielokulturowe Suwalszczyzny – Ancyjas
Wyd. Suwalski Ośrodek Kultury

„Zespół śpiewu tradycyjnego Ancyjas działa w mieście Suwałki i czerpie swoje inspiracje repertuarowe ze źródłowych nagrań archiwalnych i spotkań warsztatowych z różnymi twórcami regionu wielokulturowej Suwalszczyzny. W ramach publikacji znalazły się nagrania pieśni z różnych stron Suwalszczyzny (pogranicza polsko-litewskiego, ziemi Sejneńskiej, pieśni Rosjan Staroobrzędowców, mniejszości Litewskiej, pieśni znad Wigier, Suwalszczyzny Zachodniej i Czarnej Rusi). Specyfiką pogranicza wielokulturowego jakim jest Ziemia Suwalska jest wzajemne przenikanie się muzyki tradycyjnej co słychać w melodiach lokalnych pieśni i tańców, które są wyjątkowe na skalę ogólnopolską m.in. poprzez wielogłosowość i harmonię nietypowych dla polskiej muzyki tradycyjnej. Płyta ta jest wyrazem mozaiki muzycznej stylów, kultury i wykonania, ukazanego w różnych pieśniach tego regionu.

Utwory, które znalazły się na tej płycie powstały z wciąż na nowo odkrywanego zachwytu Suwalszczyzną oraz szacunku do żyjących i nieżyjących już śpiewaczek i śpiewaków kultywujących od pokoleń niezwykły folklor i tradycje regionu. Zaprezentowane pieśni miłosne, weselne żniwne i liryczne pochodzą od najstarszych śpiewaków z Suwalszczyzny. Wykonane tradycyjną emisją głosu przez młode śpiewaczki są wyrazem wdzięczności dla poprzednich pokoleń. Źródłem i inspiracją byli mistrzowie śpiewu: Eugenia Zaśkiewicz (ur. 1940) z Przerośli, Helena Napierała (ur. 1929 r.) ze Starego Folwarku, Józef Murawski (ur. 1956r.) z Postawelka gm. Szypliszki, zespół Riabina z Gabowych Grądów, Rodzinny zespół śpiewaczy z Rakowicz,  Anna Andruszkiewicz (1923-2021 r.) z Wiżajn, Aniela Chomicz (ur. 1890) z Krzywego, Jan Jakubowski/ Jonas Jakubauskas (1908-2000) z Żegar koło Sejn, Aleksander Chrapowicki (1014-2008) z Łowoci gm. Szypliszki”.

Gdzie słuchać?
Obecnie wydawnictwo nie jest dostępne w wersji cyfrowej

Jak zdobyć swój egzemplarz?
W sprawie egzemplarzy fizycznych polecamy kontakt z wydawcą Suwalski Ośrodek Kultury

Miłego odsłuchu!

Realizacja wszystkich nagrań była możliwa dzięki współpracy z Narodowym Instytutem Muzyki i Tańca w ramach programu Muzyka Tradycyjna – Publikacje Fonograficzne.

Celem programu Muzyka Tradycyjna – Publikacje Fonograficzne jest ochrona zagrożonych zasobów dziedzictwa kultury tradycyjnej, popularyzacja i zwiększenie dostępności muzyki tradycyjnej ze szczególnym uwzględnieniem muzyki wiejskiej, oraz wsparcie procesu odradzania i ożywiania źródeł muzyki tradycyjnej jako twórczego elementu kultury współczesnej.

•

[cytaty wykorzystane w opisach wydawnictw pochodzą z materiałów promocyjnych wydawców lub bookletów dołączonych do płyt]