Prezentujemy wyniki naboru do programu Szkoła mistrzów budowy instrumentów ludowych realizowanego przez Pracownię Muzyki i Tańca Tradycyjnego NIMiT. Twórcom wyłonionych projektów gratulujemy i życzymy przygody przy tworzeniu instrumentów.
Zgodnie z regulaminem Programu „Szkoła mistrzów budowy instrumentów ludowych” w dniu 17 października 2022 r. odbyło się posiedzenie 4-osobowej komisji opiniującej złożone do programu wnioski. Obrady odbyły się w trybie on-line. W skład komisji weszli reprezentanci środowiska lutniczego oraz muzyki tradycyjnej.
Skład komisji opiniującej:
Wojciech Łukasz – lutnik
Krzysztof Butryn – muzyk, twórca instrumentów
Krzysztof Trebunia Tutka – muzyk, pedagog
Piotr Piszczatowski – sekretarz komisji
Narodowy Instytut Muzyki i Tańca
Pracownia Muzyki i Tańca Tradycyjnego
Zgodnie z regulaminem programu, Komisja opiniująca wnioski, biorąc pod uwagę poprawność formalną (termin złożenia wniosku, poprawność aplikacji i zgodność z regulaminem), wartość merytoryczną projektu oraz dotychczasowe osiągnięcia artystów, w drodze dyskusji oraz głosowania wyłoniła projekty przeznaczone do realizacji w 2022 roku.
Projekty zatwierdzone do realizacji w 2022 roku:
- Czesław Adamczyk – Katarzyna Zedel:
Budowa pedałów do harmonii trzyrzędowej pedałowej oraz renowacja harmonii trzyrzędowej ręcznej
Przyznana kwota: 9000 złotych - Andrzej Budz – Michał Nawara:
Opracowanie, rekonstrukcja i budowa Kozy Podhalańskiej z Andrzejem Budzem.
Przyznana kwota: 8000 złotych - Przemysław Ficek – Jakub Lach:
Budowa Kompletu Piszczałek: jednootworowej, sześciootworowej, trzyotworowej.
Przyznana kwota: 5000 zł. - Tomasz Kiciński – Vital Voronau:
Nauka budowy dud wielkopolskich (ze szczególnym uwzględnieniem typu dud gostyńsko rawickich) i etapowe porównanie procesu budowy dud wielkopolskich i białoruskich. Podjęcie próby budowy przebierki dla dud białoruskich.
Przyznana kwota: 8000 zł. - Dariusz Kubicki – Bartosz Kubicki:
Budowa Kozła Wielkiego, ojca wszystkich polskich kozłów, dud z kapeli szesnastu dudziarzy króla Augusta II Mocnego
Przyznana kwota: 8000 zł. - Jan Zoń – Maksymilian Czerwiński:
Budowa heligonki
Przyznana kwota: 9000 zł
Uzasadnienie:
Przy wyborze powyższych projektów komisja wzięła pod uwagę:
- projekty mające na celu podtrzymywanie i popularyzację tradycji lokalnych oraz te, które mogą przyczynić się do rekonstrukcji, przywrócenia unikalnych, zaniechanych bądź zagrożonych praktyk instrumentalnych,
- projekty będące nowymi inicjatywami ze względu na osobę mistrza lub typ instrumentu,
- działania dające możliwość przekazu kompetencji budowy innego wariantu instrumentu niż te realizowane w poprzednich edycjach programu,
- możliwy wpływ projektu na twórczą kontynuację tradycji we wskazanych precyzyjnie społecznościach a także prawdopodobieństwo jej kontynuacji przez ucznia biorącego udział w projekcie,
- uwzględnienie współpracy międzypokoleniowej w obszarze poznawania i kontynuacji lokalnych tradycji,
- dbałość o merytoryczne szczegóły realizacji projektów budowy instrumentów zawarte w złożonych wnioskach oraz realność ich wykonania w przedstawionych harmonogramach działań.
•
Komisja wyraża zadowolenie z kontynuacji programu, a także z nieustającego zainteresowania konkursem wśród mistrzów i uczniów. Różnorodność złożonych wniosków, zarówno pod względem osobowym jak i proponowanych do realizacji instrumentów, potwierdza bogactwo regionalnych i historycznych tradycji muzycznych w Polsce oraz zasadność funkcjonowania samego programu dotacyjnego. Komisję cieszy niegasnący entuzjazm i chęć kontynuacji przez uczniów nauki budowy instrumentów obecnie występujących w muzyce ludowej oraz rekonstrukcji instrumentów używanych dawniej.
Szczególne wsparcie komisja kieruje do tych wnioskodawców – uczniów, którzy wykazują się dotychczasowym doświadczeniem w budowie instrumentów ludowych bądź praktyce muzycznej, chcą kontynuować naukę u starszych i uznanych mistrzów oraz planują tworzyć własne pracownie. Uznanie komisji budzi też wiarygodna wizja propagowania sztuki budowy instrumentów w dalszej perspektywie i kontekście społecznym.
Komisja, chcąc docenić większą ilość wnioskowanych projektów, zdecydowała o zróżnicowaniu wysokości kwot w poszczególnych wnioskach wybranych do realizacji, z uwzględnieniem wysokości wsparcia porównywalnych projektów w poprzednich edycjach konkursu. Wyniki uwzględniają stopień skomplikowania budowy samego instrumentu oraz wysokość koniecznych do poniesienia kosztów finansowych na zakup materiałów niezbędnych do jego wykonania, a także kosztów wynikających z konieczności pokonania odległości dzielącej ucznia od pracowni mistrza. Proponowane kwoty dofinansowania, w przekonaniu Komisji gwarantują rzetelną realizację wybranych w konkursie projektów.
Komisja stwierdza że poziom nadesłanych projektów był wysoki i zachęca wnioskodawców, którzy nie otrzymali dofinansowania, o aplikowanie w kolejnych edycjach programu, a także o pogłębienie wiedzy na temat instrumentu, który chcieliby zbudować – jeśli to możliwe u mistrza, od którego planują pozyskać wiedzę i umiejętności.
Komisja zwraca równocześnie uwagę na potrzebę głębszego i czytelnego wyjaśnienia konieczności oraz celowości realizacji danego projektu. Ze szczególnym uwzględnieniem kontekstu kulturowego, społecznego, historycznego oraz wszelkich innych informacji pozwalających na uzasadnienie wyboru danego instrumentu oraz mistrza. Uzasadnienie takie jest szczególnie istotne w wypadku mistrzów oraz instrumentów obecnych już w minionych edycjach programu Szkoła mistrzów budowy instrumentów ludowych.
Komisja programu „Szkoła mistrzów budowy instrumentów ludowych”:
Wojciech Łukasz
Krzysztof Bytryn
Krzysztof Trebunia-Tutka
Sekretarz komisji:
Piotr Piszczatowski
Cele programu to:
- nauczanie i upowszechnianie technik budowy, renowacji i konserwacji polskich instrumentów ludowych oraz propagowanie wiedzy o ich roli w kulturze Polski na przestrzeni dziejów metodą bezpośredniego przekazu mistrz – uczeń;
- stworzenie podstaw do twórczości zaspokajającej potrzeby krajowego rynku muzyków i promowanie lokalnych tradycji muzycznych;
- wykreowanie swoistego „produktu regionalnego” jako ważnego elementu tożsamości kulturowej i narodowej;
- zainteresowanie młodego pokolenia tradycyjnymi technikami budowy, renowacji i konserwacji instrumentów ludowych oraz upowszechnienie fachu twórcy instrumentu – wspieranie młodych artystów;
- przekazywanie przez artystów ludowych umiejętności tradycyjnego wykonawstwa w zakresie obróbki surowców, budowy, renowacji i konserwacji instrumentów, a także rekonstrukcji, renowacji i budowy instrumentów ludowych, których tworzenia zaprzestano w XIX i XX wieku oraz wiedzy o ich funkcji w kulturze.
Źródło informacji:
– materiały przesłane przez organizatorów
– Szkoła mistrzów budowy instrumentów ludowych 2022 – wyniki naboru – NIMiT