Tęgie Chłopy

Kapela Tęgie Chłopy kontynuuje tradycje muzyki tanecznej Kielecczyzny w jej autentycznej i niestylizowanej formie. Repertuarem i instrumentarium nawiązuje do najlepszych wzorów – tradycyjnych kapel ogrywających dawniej wesela i wiejskie zabawy w okolicach Łagowa i Opatowa, m. in. kapeli braci Witkowskich z Orłowin, Krakowiaków ze Zbelutki, Antoniego Witkowskiego z Cisowa i wielu innych.

Nazwa zespołu jest muzyczną deklaracją: Chłopy grają przede wszystkim kieleckie „chłopy” – trójmiarowe, śpiewne melodie typowe dla wschodniej Kielecczyzny, zwane także „światówkami” lub „śpiwami”. Tęgie Chłopy chcą grać do tańca tak, żeby „sufit się podnosił” – jak to się ponoć zdarzało na zabawach ogrywanych przez słynną kapelę braci Witkowskich. W podnoszeniu sufitu wydatnie pomaga obecność mocnej sekcji dętej – trąbki, klarnetu i tuby.

Kapelę tworzą muzycy zaangażowani w organizację Kieleckiego Taboru Domu Tańca w Sędku koło Łagowa (2013–2016). Większość z nich współtworzy wiele cenionych projektów muzycznych i działań animacyjnych w świecie polskiej muzyki tradycyjnej.

Starając się dotrzeć do najstarszego repertuaru Kielecczyzny, członkowie kapeli przejechali setki kilometrów w poszukiwaniu muzykantów i śpiewaczek tego regionu. Wspólnie spędzają czas na nauce miejscowych melodii, goszcząc zwykle u klarnecisty Stanisława Witkowskiego, a także u śpiewaczek z Sędka i okolic – Marii Kowalik i Marii Gałki. Bo najlepsza – jak mawia Stanisław Witkowski – jest muzyka wzięta z ludzkich ust.

Kapela grała do tańca podczas zabaw tanecznych oraz festiwali muzyki tradycyjnej i współczesnej w całej Polsce, a także w Szwecji, Francji, Belgii, Czarnogórze, Zjednoczonych Emiratach Arabskich i Korei. W 2014 r. wzięła udział w spektaklu Jacka Hałasa i Darka Błaszczyka „Orszak weselny/Żałobny rapsod” zrealizowanym przez Polskie Radio.

Tęgie Chłopy wydały dotychczas trzy płyty: „Dansing” (wyd. Muzyka Odnaleziona, październik 2015), „Wesele!” (grudzień 2017, wyd. Wodzirej) i „Rakieta!” (wyd. ECHO production, jesień 2021).

Skład kapeli:
Maniucha Bikont – tuba, śpiew
Maciej Filipczuk – skrzypce
Ewa Grochowska – skrzypce, śpiew
Mateusz Kowalski – akordeon, skrzypce i śpiew
Michał Maziarz – skrzypce, tenor
Dorota Murzynowska – baraban
Szczepan Pospieszalski – trąbka
Michał Żak – klarnet
Marcin Żytomirski – skrzypce

DYSKOGRAFIA:
– Dansing, wydawca: Muzyka Odnaleziona 2015
– Wesele, wydawca: Wodzirej 2017
– Rakieta!, wydawca: ECHO production 2021

NAGRODY:
– II Nagroda w konkursie Polskiego Radia na Folkowy Fonogram Roku 2015
– Nagroda Wirtualne Gęśle w 2016 roku
– I miejsce w plebiscycie 25/25 na najlepsze polskie płyty folkowe ostatniego 25-lecia przeprowadzonym przez Radiowe Centrum Kultury Ludowej zajęła płyta „Dansing”

LINKI: 
www.tegiechlopy.pl
www.culture.pl…
www.tegiechlopy.bandcamp.com
www.youtube.com/channel…
www.soundcloud.com/t-gie-ch-opy

CLIPY:
www.youtube.com…

O PŁYTACH:

Andrzej Bieńkowski o płycie „Dansing”:
W płycie Tęgich Chłopów zachwyca mnie odkrycie na nowo urody muzyki z remiz strażackich i wesel Kielecczyzny. To oberki i fokstroty, chłopy, nostalgiczne tanga i walce, grane (i śpiewane) w dużych dętych składach. Fantastycznie zagrana muzyka lekceważonej prowincji, grana do tańca poważnie, ale z poczuciem humoru. To pionierskie przedsięwzięcie.

Marcin Pospieszalski o płycie „Dansing”:
Działalność kapeli to fenomen, nie tylko muzyczny. Chłopami kieruje przekonanie, że muzyka ta nie jest eksponatem ze skansenu kultury ludowej, ale że jej siła wiąże się z walorami czysto estetycznymi i ogromnym ładunkiem emocjonalnym zachowanym w pamięci ludzi.
Ów pozytywny ładunek, energia, jaką ma w sobie ta muzyka, jest wciąż do odtworzenia, odzyskania, umieszczenia w kontekście współczesnym.

Leszek Możdżer o płycie „Wesele”:
(…) Tęgie Chłopy wykonują świetną robotę. Widać tu intelektualną pracę włożoną w rozpoznanie zasad rządzących ludową frazą, słychać troskliwość w stosunku do tradycyjnej formy, która nakazuje, by nieść ją uważnie i ostrożnie, tak, aby nie uszkodzić jej krawędzi. Czuć wyzierającą z ich pracy świętość i godność Ludzi Ziemi. Bo to jest język Ziemi. Nasz język. Odradzamy się dzięki takim płytom.

Wojciech Waglewski o płycie „Wesele”:
Muzyka, nazwijmy ją umownie „źródłową”, czyli folklor miejski i wiejski, przez całe lata robiła wszystko, by oddalić się od własnych korzeni. Polukrowana, zideologizowana – straciła cały animusz i stała się monidłem ku pokrzepieniu serc, najczęściej zagranicznej Polonii. Wystarczy przywrócić jej mądrość i energię, dodać umiejętności i niekłamaną radość grania, by znów wróciła do nas i stała się perełką naszej kultury.
Na swojej kolejnej płycie Tęgie Chłopy udowadniają, że to się musi udać i… że już się udaje.

Artykuł powstał w 2019 roku w ramach projektu „Współczesne konteksty
i praktyki w obszarze muzyki tradycyjnej”
realizowanego przez Forum Muzyki Tradycyjnej

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego
pochodzących z Funduszu Promocji Kultury

Aktualizacja – 2021