Kapela Rodzinna „Kurasie” to jedna z najstarszych działających na Podkarpaciu, założona w lutym 1950 r. we wsi Brzozówka przez Władysława Kamińskiego (1892–1979) i jego córkę Albinę Kuraś (1925–2019). Początkowo występowali pod nazwą „Kapela Kamińskich”, często grywając na weselach dobierali do składu jeszcze jednego muzyka, basistę. Władysław Kamiński grał ze słuchu na kilku instrumentach (na trąbce, kornecie, klarnecie, skrzypcach, basetli), ale znał również nuty (z czasów gry w orkiestrze dętej straży pożarnej i wojskowej, podczas służby w austriackiej armii). Był uzdolniony muzycznie i plastycznie. Od wczesnej młodości zajmowała go również rzeźba w drewnie. Wykonywał ozdobne ramy do obrazów, ptaszki, dekoracyjne elementy instrumentów ludowych, w późniejszych latach rzeźby figuralne, które trafiały do kolekcji muzealnych. Nauczył grać na skrzypcach szesnastoletnią wówczas córkę Albinę. Później wraz z wnukami (Teresą, Krystyną, Henrykiem) stworzyli kapelę rodzinną, znaną szeroko w okolicy, zapraszaną na zabawy, angażowaną na wesela, występującą również podczas uroczystości lokalnych w gminie i powiecie ropczycko-sędziszowskim(na imprezach folklorystycznych, dożynkach, uroczystościach religijnych, koncertach), a z czasem także w przeglądach i festiwalach ogólnopolskich. Kapela koncertowała zagranicą na Węgrzech, Austrii, Litwie, Niemczech i we Włoszech.
Skład Kapeli Rodzinnej „Kurasie” z Lubziny do 2019 roku:
Albina Kuraś – pierwsze skrzypce, śpiew; jej córki Teresa Mudry (śpiew) i Krystyna Czernia (kontrabas), syn Henryk Kuraś (cymbały), wnuczka Albiny Kuraś Jolanta Bieniek (skrzypce) i wnuk Tomasz Mudryk (klarnet). Dzieci i wnuki A. Karasiowej są absolwentami ognisk i szkół muzycznych.
Kapela posiada bardzo bogaty repertuar; grają muzykę oddającą charakter wykonawców, radosną, żywiołową, zapamiętaną z najstarszych wesel i zabaw, oberki, polki, tramelki, śpiewają żartobliwe, zalotne i rubaszne pieśni i przyśpiewki z Rzeszowskiego i Małopolski, przedstawiają także widowiska obrzędowe: „Ostatki”, „Wyskubka”, „Dożynki”, „Hej kolęda” „Herody”, do których Albina Kuraś zebrała melodie i teksty, opracowała scenariusze.
Kapela Rodzinna „Kurasiów” zawsze była znana i ceniona w lokalnym środowisku, często reprezentowała tradycje muzyczne regionu rzeszowskiego na ogólnopolskich festiwalach folklorystycznych oraz uroczystościach państwowych (np. wielokrotnie na dożynkach w Warszawie). Występowała podczas Ogólnopolskich Spotkań Muzykujących Rodzin we Wrocławiu, Zgorzelcu, Oławie. Relacje telewizyjne z tych imprez przyniosły rodzinie Kurasiów dużą popularność. W tym okresie Marian Domański rozpoczął dokumentowanie ich gry dla archiwum Redakcji Muzyki Ludowej Polskiego Radia w Warszawie. W roku 2009 Andrzej Bieńkowski, malarz i etnograf zrealizował film dokumentalny poświęcony kapeli z Lubziny, przedstawił ją także w książce „1000 kilometrów muzyki. Warszawa–Kijów”. Nagrania archiwalne kapeli znajdują się w zasobach Radiowego Centrum Kultury Ludowej, Oddziałów Polskiego Radia i Telewizji Rzeszów, Centrum Kultury w Ropczycach, Instytutu Sztuki Polskiej Akademii Nauk.
W ponad sześćdziesięcioletnim okresie działalności Kapela zdobyła ogromną popularność i uznanie oraz wiele znaczących nagród. Do najbardziej cenionych należą:
– Nagroda Artystyczna im. Jana Pocka (1982),
– Nagroda Rady Artystycznej im. Stanisława Steczkowskiego podczas X Międzynarodowych Spotkań Rodzin Muzykujących w Dobrym Mieście (2001),
– Nagroda Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego (2005),
– I miejsce w Przeglądzie Kapel w Dynowie (2007),
– Nagroda Zarządu Województwa Podkarpackiego za osiągnięcia w dziedzinie twórczości artystycznej, upowszechniania i ochrony kultury (2010),
– Nagroda Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z okazji jubileuszu 60-lecia działalności kapeli (2010),
– III miejsce na Festiwalu Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu nad Wisłą (2012).
Kapela Rodzinna „Kurasie” została uhonorowana odznaczeniami państwowymi:
– Złotym Krzyżem Zasługi w 1988 r.,
– Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski w 2005 r.,
– Odznaką „Zasłużony Działacz Kultury” w 1982 r.,
– Srebrnym Medalem „Zasłużony kulturze GLORIA ARTIS” w 2010 r.
W 2013 otrzymała Nagrodę im. Oskara Kolberga. W ramach Roku Kolberga TVP Kultura zrealizowała film dokumentalny z udziałem Wiesława Wodeckiego i Kapeli Kurasiów.
Tekst:
Muzeum Wsi Radomskiej
