muzykant, skrzypek
Władysław Pogoda urodził się 30 lipca 1920 roku. Od początku jego pasją była muzyka. Grał na wszystkim na czym zagrać się dało. Sam zrobił sobie skrzypięta, na których wygrywał dziecięce melodie. Marzył o takich prawdziwych skrzypcach, na których dałoby się zagrać „wszystko”. Zamiłowanie chłopaka zrozumiał ojciec, który wysupłał z trudem zarobiony grosz i kupił dla syna instrument z prawdziwego zdarzenia.
Mały Władek grał ze słuchu. Tak, jak wtedy grało się na lasowiackiej wsi. Jeszcze przed wojną zaczął muzykować w weselnej kapeli. Z jego opowiadań wyłania się wspomnienie orszaku weselnego obserwującego nalot niemieckich bombowców na Mielec. Okupacja wiele zmieniła w życiu młodego muzykanta.
Pewnego razu Władysław wybrał się na targ do Kolbuszowej. Nie wrócił z niego – został złapany i wywieziony na roboty przymusowe do Niemiec. Pracował jako robotnik rolny. Praca była długa i ciężka. A jednak zdarzyło się coś, co ulżyło jego niewolniczej doli. Gospodyni, u której Pogoda pracował bardzo kochała muzykę. Miała w domu skrzypce, wieczorami przychodzili do niej sąsiedzi na muzykowanie. Władek słuchał dźwięków i płakał… jego skrzypce zostały w domu. Stał się jednak cud – bauerka zauważyła jego zamiłowanie do muzyki i pozwalała czasem zagrać. Odtąd dola młodego muzykanta była nieco lżejsza. Korzystał z każdej chwili aby nauczyć się czegoś nowego a przede wszystkim uczył się nut, które według niego otwierały drogę do krainy muzyki.
Kiedy wojna się skończyła ożenił się z dziewczyną ze swoich stron. Wrócili do nie od razu, ponieważ zamówień na swojskie granie było tak wiele, że data powrotu odwlekała się. W 1947 powrócili z żoną w lasowiackie strony, gdzie zaczęli gospodarzyć a Władysław rozpoczął karierę wziętego muzykanta. Kiedy czasy i gusta muzyczne zmieniły się zastąpił skrzypce perkusją a weselne marsze grywał na sakshornach tenorowym i altowym. Zawsze jednak w jego muzyce było miejsce na „starodawno” nutę, bez której nie mogło obejść się żadne wesele.
W roku 1960 Władysław Pogoda staje się członkiem kapeli Jana Książka – wybitnego skrzypka – prymisty. W kapeli wraz z Franciszkiem Babiarzem (klarnet) i Janem Durakiem (basy) zostaje Pogoda sekundzistą i śpiewakiem. Kapela rozpada się po pięciu latach. W roku 1972 Jan Książek ponownie zawiązuje zespół. Oprócz dwóch skrzypków grają w niej bracia Jerzy i Ryszard Wronowie (klarnet, akordeon). W tym składzie kapela Jana Książka daje wiele koncertów, nagrywa również program dla Radia Rzeszów. W roku 1980 kierownikiem kapeli zostaje Jan Cebula (klarnet, trąbka). Z poprzedniego składu zostaje Jerzy Wrona. Skrzypce prym należą do Józefa Kurdy, na basach gra Władysław Bochnak. Kapela jest coraz bardziej znana i ceniona, rozpoczynają się wyjazdy zagraniczne i koncerty w odległych stronach Polski. Mimo tego, że Władysław Pogoda jest w niej sekundzistą jego charakterystyczna sylwetka, sposób gry, humor oraz doskonały kontakt z publicznością stają się wizytówką zespołu i jego znakiem rozpoznawczym.
Film w reż. Pawła Steczkowskiego
Niezwykle ważnym okresem działalności jest rok 1990. Dyrektorem Domu Kultury zostaje wówczas Wiesław Minich, za którego namową Władysław Pogoda obejmuje kierownictwo kapeli i po raz pierwszy funkcję prymisty. Ówczesny skład to: Władysław Pogoda – I i II skrzypce; śpiew, Jan Książek – skrzypce I, Wiesław Minich – skrzypce sekund, Jolanta Wrona – skrzypce sekund, Jerzy Wrona – klarnet, Ryszard Bajor – klarnet, Jan Styga – trąbka, Zdzisław Kłoda, Jarosław Mazur, Jan Kosiorowski – akordeon, Roman Styga – kontrabas, Czesława Cyran – śpiew, Teresa Pruchnik – śpiew. Z tymi instrumentalistami kapela daje liczne koncerty, wygrywa konkursy i przeglądy, nagrywa płytę, występuje w mediach.
Ostatni czynny skład Kapeli Pogody to: Władysław Pogoda – skrzypce prym, Dorota Jamróz – skrzypce sekund, Jerzy Wrona – klarnet, Stanisław Rudny – trąbka, Ryszard Wrona – akordeon, Franciszek Materna – kontrabas.
Repertuar zespołu zawsze stanowiły oryginalne lasowiackie melodie z okolic Kolbuszowej. Są to: polki, tramelki, oberki, weselne, równe, cholewioki i walczyki grane „od zawsze” na kolbuszowskich weselach i zabawach.
Kapela Pogody dawała liczne koncerty za granicą; muzykanci wielokrotnie grali w Austrii, Bułgarii, Francji oraz na Ukrainie. W roku 2000 Kapela Władysława Pogody wzięła udział w filmie „Niech gra muzyka” w reżyserii Andrzeja Barańskiego. Film oparty jest na motywach książki „Muzykanty” Franciszka Kotuli. Władysław Pogoda wcielił się w nim w rolę skrzypka Szymka. Ostatni publiczny koncert Kapeli Władysława Pogody odbył się w sierpniu 2013 w Hucinie, rodzinnej miejscowości skrzypka.
Władysław Pogoda i jego kapela posiadają w swoim dorobku szereg osiągnięć i prestiżowych nagród. Są to między innymi:
- liczne nagrania muzyczne w Radio Rzeszów, Programie II Polskiego Radia oraz innych rozgłośniach.
- gawędy, rozmowy i wspomnienia Władysława Pogody zarejestrowane przez dziennikarzy i etnografów
- współpraca z Muzeum Kultury Ludowej w Kolbuszowej
- liczne nagrania w TVP Rzeszów w ramach programu „Spotkania z folklorem” Jerzego Dyni
- II miejsce kapeli na Festiwalu Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu nad Wisłą w roku 1985
- I miejsce kapeli na Festiwalu Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu nad Wisłą w roku 1994
- nagroda imienia Oskara Kolberga dla Kapeli Władysława Pogody w roku 1996
- nagroda „Liść Lauru” dla Kapeli Władysława Pogody w roku 1997
- nagroda indywidualna dla Władysława Pogody za spontaniczność i autentyzm przyznana przez Muzeum Etnograficzne w Toruniu podczas XX Jubileuszowych Międzynarodowych Spotkaniach Kapel Ludowych w Toruniu w roku 2000
- I miejsce w konkursie instrumentalistów „Sabałowe Bajania” w roku 2007
- Nagroda Główna „Taneczny Krąg” w XIX Ogólnopolskim Konkursie Tradycyjnego Tańca Ludowego w Rzeszowie w roku 2003
- III miejsce kapeli na Festiwalu Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu nad Wisłą w roku
- tytuł „Mistrz Folkloru Podkarpacia” nagroda Wojewódzkiego Domu Kultury w Rzeszowie w roku 2008
- tytuł „Zasłużony dla Województwa Podkarpackiego” dla Kapeli Władysława Pogody w roku 2009
Dyskografia:
„Kapela Władysława Pogody” – 1996
„Lasowiacki dom” – 2008
„Kuszenie Władysława” – 2008
„Władek na święta” – 2008
„Z komody Władka Pogody” – płyta Władysława Pogody nagrana wraz z Pawłem Steczkowskim – 2009
Autor noty: Jarosław Mazur
