Stanisław Głaz

Pochodzi z muzykanckiej rodziny. Pradziadek – Jan Głaz (ur. 1808-80) nauczył się grać na klarnecie w armii carskiej, wywodził się z Łążka, potem zamieszkał ze Flisach. Jego syn Kazimierz (ur. 1843) i wnuk także Kazimierz (1901-71, ojciec Stanisława) byli skrzypkami. U ojca, który przed wojną przeniósł się z Flisów do Dzwoli, terminował Stanisław. Ważna była też w edukacji muzycznej matka Marianna, z domu Małek, która słynęła jako świetna śpiewaczka, często zapraszano ją jako starościnę na wesela. Stanisław sam zarobił na swoje pierwsze skrzypce.

Styl gry Stanisława Głaza to połączenie stylu ojca oraz praktyki w orkiestrze dętej, a także efekt terminowania u Michała Góry „Koniarza” z Kocudzy, który uczył się z kolei w Kocudzy Górnej u słynnego na okolicę Jana Sirki.

Jak wielu muzykantów zaczynał jako kolędnik, już w czasach okupacji i po wyzwoleniu, za co był nawet nękany przez „władzę ludową”. Grywał na weselach i chrzcinach, przez kilka lat jako sekundzista. W jego pierwszej zawodowej kapeli po wojnie grali Głaz z Momot i Małek z Flisów na klarnetach, a Świs Jan z Dzwoli na bębenku. Przez 15 lat był tubistą basowym w dzwolskiej orkiestrze dętej, dzięki czemu nauczył się czytać nuty.

Stanisław Głaz ma talent gawędziarski, jest bajarzem, pamięta dużo „gadek”, ale także ciekawie opowiada o muzyce i muzykowaniu, z sentencjonalnym wdziękiem i filozoficzną głębią. Jakość jego muzykowania, nietuzinkowa osobowość i „szeroka dusza”, sprawiają, że jest chętnie zapraszany jako prowadzący warsztaty i  znajduje kontynuatorów swojej sztuki muzycznej. Szczególnie w ostatnich latach grono uczących się od niego powiększa się, dzięki m. in. takim inicjatywom jak Szkoła Suki w Janowie, Tabory w Kocudzy i Szczebrzeszynie. Jego styl i repertuar starają się kontynuować z powodzeniem m.in. Zbigniew i Krzysztof Butrynowie z Janowa Lubelskiego oraz młodzi muzycy z miasta.

Nagrody:
2014 – OFKiŚL w Kazimierzu, I nagroda (Kapela Stacha z Bronisławem Rawskim)
2007, 2011 – Powiślaki w Maciejowicach – Złote Basy
2000 – Nagroda im. Oskara Kolberga
1997 – OFKiŚL w Kazimierzu – Złota Baszta
1989, 1995 – Nagroda im. Michała Ciupaka

Dyskografia:
2012 – Na rozstajnych drogach, Stara Droga (Polka, Podróżniak, Oberek)
2009 – Spod niebieskiej góry – muzyka Roztocza, In Crudo (Słowa o muzyce, Pastuszek, Polka rondelek, Oberek, Polka żydówka)
2009 – Jadąc przez Roztocze, Muzyka Odnaleziona (Polka)

Filmografia:
2014 – Szlakiem Kolberga – Krzesimir Dębski, TVP Kultura, reż. Elżbieta Rottermund, Michał Pietrasiewicz
1996 – Pejzaże wsi polskiej – klechdy polskie, TVP2, reż. Jarosław Ostaszkiewicz

Bibliografia:
2011 – Lubelskie. Polska pieśń i muzyka ludowa. Źródła i materiały. cz. VI. Muzyka instrumentalna, red. Agata Kusto
2010 – Olga Głowala, Sylwetka i repertuar skrzypka ludowego Stanisława Głaza z Dzwoli, praca magisterska, UMCS, Lublin
2009 – Olga Głowala, Sylwetka i repertuar skrzypka ludowego Stanisława Głaza z Dzwoli, „Twórczość Ludowa”, R. 24, nr 1/2
2009 – Remigiusz Mazur-Hanaj, [w:] Spod Niebieskiej Góry, In Crudo
1995 – Stanisław Głaz – skrzypek z Dzwoli, [w:] Zbigniew J. Nita, Lidia Tryka, Z Kolbergiem po Ziemi Janowskiej, Janów Lubelski

Archiwa:
Polskie Radio RCKL, zbiory In Crudo, Muzyka Odnaleziona, JOK w Janowie Lubelskim

Linki:
– Szkoła muzyki skrzypcowej Stanisława Głaza
https://www.youtube.com/
– Stanisław Głaz – relacja świadka historii, Pracownia Historii Mówionej
https://teatrnn.pl/historiamowiona/
– Stanisław Głaz, Radiowe Centrum Kultury Ludowej
https://www.polskieradio.pl/
– Stanisław Głaz, Muzyka Roztocza
http://www.muzykaroztocza.pl/
– Stanisław Głaz, Culture.pl
https://culture.pl/
– Dokument Dzika Muzyka – Czas wesela, muzyka Lubelszczyzny
https://vod.tvp.pl/dzika-muzyka