śpiewak, tancerz, popularyzator muzyki góralskiej, wykonawca instrumentów pasterskich
Urodził się w 1925 r. w Jurgowie na Spiszu. Ojciec był rolnikiem, matka pochodziła ze znanego na Podtatrzu rodu Plucińskich i pracowała jako nauczycielka. W rodzinnej wsi ukończył szkołę podstawową (1939 r.), podczas okupacji pracował w Jurgowie na roli i równocześnie uczęszczał do szkoły rzeźbiarskiej. W 1946 r. ukończył Zasadniczą Szkołę Zawodową Przemysłu Drzewnego w Zakopanem. Przez rok uczył się w Krakowie, w liceum hutniczym na Podbrzeziu, a następnie ukończył kurs pedagogiczny pod kierunkiem znanego krajoznawcy i ludoznawcy Mariana Gotkiewicza. W 1948 r. został skierowany do podhalańskiej wsi Maruszyna Górna w gminie Szaflary, gdzie zorganizował szkołę. Początkowo pracował w placówce sam, po roku wspólnie z Anna Kays, jego późniejszą żoną. W 1952 r. młodych nauczycieli przeniesiono do Jabłonki na Orawie, gdzie Andrzej Haniaczyk został dyrektorem szkoły.
Zainteresowania Andrzeja Haniaczyka folklorem zaczęły się w rodzinnym Jurgowie. Jako uczeń szkoły podstawowej brał udział w Święcie Pieśni w Łapszach Niżnych i w Nowym Targu. Ruchem regionalnym kierował wówczas Jan Pluciński, nauczyciel z Łapsz Wyżnich, folklorysta i ludoznawca. To właśnie on nauczał młodego Haniaczyka zrozumienia i miłości do kultury ludowej, a przede wszystkim góralskiej nuty. W tym czasie Andrzej Haniaczyk grał na trąbce w miejscowej orkiestrze dętej.
W Maruszynie, gdzie podjął swoją pierwszą pracę pedagogiczną, chodził na wiejskie zabawy, by podpatrywać góralską muzykę i tańce. Założył grupę śpiewaczą, ucząc dorosłe dziewczęta m.in. pieśni kościelnych. W każdą sobotę po szkole „na posiady” zbierał się komitet rodzicielski; grywała kapela „Kosianów” (z przysiółka Maruszyny-Kosy), wszyscy obecni śpiewali i tańczyli. Na Orawie zawarł znajomość z regionalistą Andrzejem Pilchem i jego siostrą Marią. Występował w prowadzonym przez Marię zespole, a w 1953 r. sam założył w szkole dziecięcy zespól folklorystyczny, który dał początek znanemu dziś w kraju i za granicą zespołowi „Małe Podhale”. Oboje z żoną wędrowali po orawskich wsiach, by od starszych ludzi uczyć się zapomnianych melodii i tanecznych kroków, odnajdywać dawne instrumenty.
Andrzej Haniaczyk przez okres pięćdziesięciu lat pełnił funkcję kierownika artystycznego zespołu „Małe Podhale”, skupiającego regionalne zespoły dziecięce z Jabłonki na Orawie, Krościenka w Pieninach, z Jurgowa na Spiszu, Chochołowa, Kościeliska i Białego Dunajca na Podhalu. W ciągu półwiecza działalności zespół wystąpił około 1650 razy na festiwalach i imprezach folklorystycznych krajowych i zagranicznych. Zespół odegrał rolę szczególną – instytucji integrującej miłośników folkloru na Podtatrzu, skupiającej setki małych śpiewaków i tancerzy oraz ich rodziny. Wychował znanych animatorów regionalnej kultury, propagujących ją w kraju i zagranicą. Zachował dla przyszłych pokoleń dawną góralską nutę, pieśni i tańce.
Poza działalnością animatorską w zespołach folklorystycznych A. Haniaczyk znany jest także jako wytrawny muzyk rodzinnej kapeli (występuje z synem Janem, córką Barbarą, z wnukami). Gra na skrzypcach i na instrumentach pasterskich (rogi i trombity), które sam wykonuje, przeznaczając je dla muzyków na Orawie i Podhalu, do zbiorów muzealnych oraz kolekcji prywatnych zagranicą. Gra na trombicie na rozpoczęcie Międzynarodowego festiwalu Folkloru Ziem Górskich w Zakopanem. Wielokrotnie uczestniczył w najważniejszych festiwalach folklorystycznych w Kazimierzu, Żywcu, Zakopanem, Bukowinie Tatrzańskiej. Jego działalność artystyczna została udokumentowana w archiwum Polskiego Radia i Telewizji oraz w licznych publikacjach regionalnych i ogólnopolskich. W 2013 r. otrzymał Nagrodę Województwa Małopolskiego im. Romana Reinfussa za wybitne i szczególne osiągnięcia w dziedzinie zachowania lokalnej tożsamości kulturowej w Małopolsce.
Źródło: Muzeum Wsi Radomskiej
