Rok 1942. Piotr Gaca miał wtedy piętnaście lat i terminował u sławnego skrzypka Jana Bogusza. Grał na tyle dobrze, że B. zabierał go do pomocy na wesela. Gra B. wywoływała euforię tancerzy (mówiono mi o tym na wielu wsiach). Wpadał w trans, wymiatał swoją blond czupryną na wszystkie strony. Co tu mówić o dziewczynach!
Ale czas wesela się kończył.
B. miał umówione następne. Już czekała na niego furmanka. Mowy nie ma, żeby go weselnicy puścili. Więc B. mówi, że musi sobie na podwórzu zapalić. Zapalenie dla muzykantów rzecz święta. Nikt się temu nie przeciwstawiał. Co innego, jak chcieli za potrzebą. Wtedy słyszeli: „Graj, jak ci płacą!”. Więc B. wyszedł na podwórko i dał dyla w krzaki.
Tam czekała na niego furmanka, a koleżka przynosił jego zabrane chyłkiem skrzypce. I biegiem do furmanki! Ale weselnicy się połapali i hurmem rzucili w pogoń. Pod lasem go złapali.
Sprowadzili z powrotem. Każą grać. Zapadła noc. B. siadł przy otwartym oknie w izbie. No i co robić? Grał. Ale umówił się, że wyciągną go przez okno. W przerwie, nocą, przez okno wychyliły się jakieś ręce i wywlekły B. prosto na furmankę.
A pilnowali go dobrze! Zanim weselnicy wyskoczyli, Bogusz jechał kłusem na drugie wesele i go nie dogonili. G. został sam z bębnistą – myślał, że zarobi trochę, bo dokończy wesele. Ale weselnicy go nie chcieli i pojechali po Jaźwieca. G. nie dostał ani grosza. Wziął skrzypce i poszedł do domu. To kawał drogi. Doszedł do Odrzywołu. Tam duże chłopy zastępują mu drogę. Widzą skrzypce, każą mu grać. G. wymawia się zmęczeniem. To mu zabrali czapkę. – Jak nam nie pograsz, nie oddamy. Co robić? To im pograł. Oddali czapkę.
– Zły byłem, że Bogusz mi o ucieczce nie powiedział, ale pomyślałem, że pójdę na wieś, gdzie grał – mówi G. Znalazł go i już razem dokończyli wesele.
Opowieść z 2002 roku
Artykuł zamieszczony w 2019 roku ramach projektu „Współczesne konteksty i praktyki w obszarze muzyki tradycyjnej” realizowanego przez Forum Muzyki Tradycyjnej
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury
