Przejdź do głównej zawartości strony

muzykant, skrzypek

Matka: Agnieszka Fatla, ojciec: Józef Nędza-Chotarski. Rodzina Nędzów przybyła do Kościeliska (zwanego Polanami) z Bańskiej. Stanisław miał rodzeństwo: dwie siostry – Annę i Bronisławę oraz dwóch braci – Jana i Antoniego. Ukończył czteroklasową szkołę podstawową w 1904 r. Od młodych lat pomagał rodzicom w gospodarstwie. Muzykowania na skrzypcach uczył się od wujka Fatli i swojego starszego brata Jana, a potem ćwiczył pasąc krowy na Nędzówce i Chotarzu. Z braćmi zaczął grywać w Kościelisku przy różnych okazjach, a wkrótce również z Janem Stopką Dziadusiem i Chrobockami z Karpielówki.

Muzykowanie przerwała I Wojna Światowa. Brał udział w kampaniach bojowych w Serbii i Czarnogórze. Na talijańskim froncie we włoskich Alpach był ranny odłamkiem w policzek. Choć schorowany i wymęczony, szczęśliwie wrócił z wojny i na nowo rozpoczął muzykowanie z braćmi. Do swojej kapeli zapraszał go też Bartłomiej Obrochta. Gdy słynny „Bartuś” zmarł, jeszcze częściej grywał z kapelą Obrochtów.

W lutym 1929 r. grał ze swoją muzyką prezydentowi Ignacemu Mościckiemu, który przebywał w sanatorium wojskowym w Kościelisku. W czerwcu 1933 r. ożenił się z Zofią Mardułą z rodu Nędzów-Staników z Kościeliska. Z zespołem góralskim i swoją kapelą wyjeżdżał na występy do Wiednia i Paryża, a w sierpniu 1935 r. grał na Święcie Gór w Zakopanem, gdzie otrzymał nagrodę indywidualną jako prymista.

W środku – Stanisław Nędza Chotarski (1893-1972), pierwszy z lewej – jego najwybitniejszy uczeń – Władysławem Trebunia-Tutka (1942-2012), fot. ze zbiorów rodzinnych Trebuniów-Tutków.

W czasie II Wojny Światowej pracował jako bartnik, a później jako leśnik w Tatrzańskim Parku Narodowym. W dniach 18-20 kwietnia 1952 r. z okazji 15. rocznicy śmierci Karola Szymanowskiego zorganizowano w Zakopanem I Popis Konkursowy Ludowych Muzyk Góralskich imienia twórcy baletu „Harnasie”, na którym Stanisław jako prymista zdobył wraz z kapelą Chotarskich drugie miejsce. W tym samym roku w domu Stanisława zamieszkał kompozytor Włodzimierz Kotoński, który pracował nad książką o tańcach podhalańskich „Góralski i zbójnicki”. Prawie wszystkie muzyczne przykłady zanotował właśnie od Stanisława.

Ten znakomity prymista został wkrótce zaangażowany do nauki muzyki góralskiej w Domu Ludowym w Kościelisku. Przez rok wspierał też zespół góralski „Twórczość”. W latach 50. Polskie Radio kilka razy nagrywało muzykę Stanisława oraz pierwszą operę góralską „Jadwisia spod Regli” wystawioną przez zespół im. Klimka Bachledy. Muzykę góralską w wykonaniu kapeli Stanisława Chotarskiego słychać też w filmach: „Burza nad Tatrami”, „Błękitny Krzyż”, „Czarci żleb”, „Jadą goście jadą”.

Jako solista, w czerwcu 1970 r. otrzymał nagrodę w IV Konkursie Instrumentalistów Ludowych „Sabałowe Bajania” w Bukowinie Tatrzańskiej. W sierpniu 1971 r. dziennikarze Polskiego Radia nagrali ostatni raz audycję z udziałem Stanisława. Dwa miesiące później grał ostatni raz na weselu w Polanach. Zmarł 2 lutego 1972 r. i został pochowany na cmentarzu w Kościelisku. Żegnali go wspomnieniem: Tadeusz Staich, Adam Pach i przyjaciel Stanisława ze Związku Podhalan – Andrzej Krzeptowski. 24 muzykantów zagrało smętne nuty Janosikowe.

Dla wielu podhalańskich muzykantów Stanisław Nędza Chotarski był wielkim autorytetem i mistrzem. Wśród jego naśladowców znaleźli się m.in. Styrczulowie Maśniaki, Karpielowie Bułecki i Trebuniowie Tutki.


Dyskografia:

2012 – Pierwszy Podhalański Popis Konkursowy Ludowych Muzyk Góralskich, Instytut Sztuki PAN

W ramach naszej witryny stosujemy pliki cookies w celu świadczenia Państwu usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb.
Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Państwa urządzeniu końcowym.

Zamknij