filolog polski, historyk literatury, badacz folkloru
Rozpoczął naukę w rodzinnym mieście na tajnych kompletach. Ukończył Liceum im. H. Sienkiewicza w Łańcucie, a po wojnie 1947 roku rozpoczął studia polonistyczne na Uniwersytecie Wrocławskim. W roku 1960 na podstawie rozprawy o hejnałach polskich, napisanej pod kierunkiem prof. Władysława Floryana, zdobył tytuł doktora, a cztery lata później, po przedstawieniu pracy o źródłach folklorystyki polskiej, uzyskał habilitację.
Związał się także z Instytutem Badań Literackich PAN, koordynując prace Działu Literatury Staropolskiej (1964-70). W latach 1967-1968 pełnił funkcję kierownika Zakładu Teorii i Historii Literatury Ludowej, w okresie 1969-1970 nadzorował Zespół Badań nad Pieśnią Staropolską i Kancjonałami Śląskimi. W roku 1971 otrzymał tytuł profesora nadzwyczajnego, a w 1976 roku tytuł profesora zwyczajnego Uniwersytetu Wrocławskiego, gdzie w latach 1971-1985 kierował Instytutem Filologii Polskiej. Członek Komitetu Nauk o Literaturze Polskiej PAN (w latach 1990-93 sprawował funkcję przewodniczącego), Polskiej Akademii Umiejętności, Towarzystwa Popierania i Krzewienia Nauk, PEN Clubu, Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej.
Autor kilkuset artykułów naukowych, opracowań, edycji źródeł (m.in J. Jurkowskiego Biblioteka Pisarzy Polskich, 1968), publikacji z zakresu historii literatury (literatura staropolska) i folklorystyki. Zajmował się tematyką współczesnej kultury masowej i związków literatury z folklorem. Redaktor naczelny Studiów Staropolskich (1965-93), miesięcznika Literatura ludowa (od 1972), Tekstów ((1974-80) i Wrocławskich Studiów Wschodnich (od 1995). Pracował w redakcjach m.in. Odrodzenia i Reformacji w Polsce, Slavic and East European Arts (New York) i Tekstów Drugich, przewodniczył komitetowi redakcyjnemu dzieła Literatura polska. Przewodnik encyklopedyczny oraz Cyklu powieści historycznych J. I. Kraszewskiego. Koordynował program badawczy pod nazwą „Polska kultura narodowa, jej tendencje rozwojowe i percepcja”.
W uznaniu za swą działalność naukową, redakcyjną i dydaktyczną otrzymał szereg nagród i odznaczeń – m.in. nagrodę Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego (1964, 1966, 1973), nagrodę Miasta Wrocławia (1970), Medal KEN (1991), nagrodę Fundacji im. Alfreda Jurzykowskiego (1996) oraz Nagrodę i Medal Zygmunta Glogera.
Wybrane publikacje:
Barok, red. K. Wyka, PWN, Warszawa 1972
Literatura baroku, PWN, Warszawa 1985
Polnischer Barock, Surkamp Verlag, Frankfurt am Main 1991
Literatura polska. Przewodnik encyklopedyczny, PWN, t. 1, 1984; t. 2, 1985 (przewodniczący komitetu redakcyjnego)
Zarys rozwoju literatury barokowej, w: Polska XVII wieku. Państwo, społeczeństwo, kultura, red. J. Tazbir, Wiedza powszechna, Warszawa 1977
Prace o folklorze:
Hejnały polskie. Studium z historii poezji melicznej, Studia staropolskie, Zakład Narodowy im. Ossolińskich Wydawnictwo PAN, Wrocław 1961
W kalinowym lesie, t. 1: U źródeł folklorystyki polskiej, t. 2: Antologia polskiej pieśni ludowej ze zbiorów polskich XVIII w., PIW, Warszawa 1965
Artykuły:
Staropolska pieśń ludowa. Problemy źródeł i metodologii, w: Z polskich studiów slawistycznych, seria II, t. 2: Nauka o literaturze, Warszawa 1963
Wiek prefolklorystyki polskiej 1700-1800, w: „Pamiętnik Literacki” 1963, z. 2.
Miejsce badań nad folklorem literackim, w: Problemy metodologiczne współczesnego literaturoznawstwa, red. H. Markiewicz, J. Sławiński, Kraków 1976
Potrzeby i metody badania literatury brukowej, w: O współczesnej kulturze literackiej, red. S. Żółkiewski, M. Hopfinger, t. 1, Wrocław 1973
„Wszystek krąg ziemski” w poezji renesansowej, w: „Teksty” 1977, z. 5/6
Bibliografia:
Czesław Hernas był autorem hasła o Tadeuszu Mikulskim w Polskim Słowniku Biograficznym, Wrocław 1976, t. 21
Faktografię życia Czesława Hernasa zob. m.in. w: Współcześni polscy pisarze i badacze literatury. Słownik biobibliograficzny. Opracował zespół pod red. Jadwigi Czachowskiej i Alicji Szałagan, t. 3, Warszawa 1994, s. 242-243.
Ługowska J., 2007, Antoni Czesław Hernas (1928-2003), [w:] E. Fryś-Pietraszkowa, A. Spiss [red.], Etnografowie i ludoznawcy polscy: sylwetki, szkice biograficzne. T. 2, [Archiwum Etnograficzne 44], Wrocław: Polskie Towarzystwo Ludoznawcze, 120-123.
